De oorlog tegen de copyright-maffia

Brein. Wel eens van gehoord? Veelal te zien in van die irritante voorfilmpjes op je DVD, die je dan ook niet kan doorspoelen. Brein vertelt ons dat downloaden en kopiëren van muziek, films en games diefstal is, en dat mogen wij niet doen. Want piraterij is een misdrijf. Foei!

Klinkt logisch toch? Ja? Hou dat vast; vraag het je straks nog een keertje.

Al enkele jaren is er een felle strijd gaande tussen mediabedrijven aan de ene kant(Time Warner, AOL, Disney, Viacom) en de consument aan de andere. Inzet is het niet-legaal verspreiden en downloaden van producten, die de grote bedrijven beschouwen als hun intellectuele en artistieke eigendom. Disney voert een hevige strijd tegen knuffels die teveel op Sesame Street lijken, Warner Brothers is in fel gevecht tegen illegale downloaders van muziek, en wereldwijd worden de pijlen gericht op The Pirate Bay; een aanbieder van het platform waar het allemaal wordt aangeboden. Maar is het wel verstandig deze oorlog aan te gaan?

Kapitalisme en de vrije markt maken een hoop stuk. Zorg, OV, energiemarkt, spaartegoeden; de hele middenstand is structureel weggesloopt uit, wat ooit, een evenwichtige maatschappelijke pyramide was. Ondanks dat dit neo-liberale speeltje op publiek domein de prullenbak in kan, is er in het geval van muziek wel wat te zeggen om het in de muziek-industrie op te blazen door de markt het in zijn eentje te laten uitvoeren.

Want bij een wereldwijde overmacht door een vijftal conglomeraten zoals nu, komt er ondergronds verzet op touw. Het volk komt in opstand tegen het systeem en gooit de machthebbende bedrijven omver. En het is al in volle gang!

Illegaal downloaden neemt, ondanks verwoede pogingen, nog altijd toe. Is het niet via Napster, KaZaa of Limewire, dan wel via Bittorrent en Nieuwsgroepen. Films worden wel nog op DVD uitgebracht, maar iedere snuggere consument heeft al lang programmaatjes om de films van het schijfje te rippen, coderen en plakken op een brandbaar schijfje. En series zijn op zoveel plekken te vinden, dat je zowaar moet kiezen waar je jouw favoriete serie online gaat bekijken. En er worden tegenwoordig meer games gedownload dan verkocht.

Je kan dan als producent boos met een shotgun een pak hagel afvuren op de consument, veelal liefhebbers van jouw creatie. Je hebt het immers de rechten vastgelegd. Maar waarom een oorlog aangaan die je toch niet kan winnen?

De consument is ook niet van gister. Die weten ook wel dat de meeste Disney-films ordinair gejat zijn van schrijvers als Hans Christian Andersen of de gebroeders Grimm. En daar is nooit een cent voor betaald. Tel daarbij op dat de huilende wolven een mooi hutje hebben in het bos, en de steun van de publieke opinie brokkelt langzaam af.

Daarnaast zijn muziek, films en games niet louter producten. Het zijn bronnen van inspiratie voor grote groepen mensen die daardoor worden aangespoord hun eigen talenten en creativiteit te ontplooien. Het aan banden leggen d.m.v. copyrights is daarmee ook een

De tijd dat consumenten als kuddedieren netjes een origineel exemplaat van hun favoriete film of CD, is voorbij. Teruglopende verkoopcijfers en een forse economische crisis noopt toch tot een andere aanpak. Of ze het nu willen of niet.

Hoe dan wel? Hier enkele voorbeelden.

Radiohead stelte hun CD ‘In Rainbows’ online beschikbaar voor pre-sale. Downloaders mochten zelf bepalen of ze er een geldbedrag voor over hadden. Anderhalf miljoen downloaders betaalden gemiddeld 5 Pond, en de speciale 80 pond discbox (met bonus CD, artwork en Vinyls) was ook nog goed voor een kleine 200 duizend exemplaren. Na de fysieke release zijn er nog eens een extra drie miljoen exemplaren over de toonbank gevlogen.

Bedrijven die films aanbieden via internet zijn geen uitzondering meer. Documentaires worden open-source, en TV kent tegenwoordig het fenomeen Pay-per-View. Nieuwe DVD’s verdwijnen steeds sneller in de voordeelbak, waar ze pas  worden gekocht als je er 3 voor €25,- krijgt.

Piraterij een misdrijf? Neen! Eerder een signaal dat je business-model hopeloos verouderd is. Gooi het om, experimenteer met nieuwe manieren om te verdienen. Zie de muziek niet louter als product, maar ook als promotie om mensen naar je concert te krijgen en je merchandise te kopen.

Dus, volgens neo-liberaal principe, laat de markt het maar oplossen. Maar een handje helpen is meer dan welkom!

Voor meer informatie: hier nog RiP: A Remix Manifesto, een zeer onderhoudende documentaire die dieper ingaat op de materie.