Heeft de bibliotheek nog toekomst?

Het is een van de voorgestelde bezuinigingen die de meeste oproep veroorzaakt in Oosterhout, de bibliotheek. Niet het verminderen van subsidies, de verkoop van Slotje Brakestein kort na de aankoop ervan en zelfs niet het verdwijnen van de bloembakken uit het centrum zorgen voor ophef bij de Oosterhouters. De bibliotheek lijkt de kern te worden van het politieke debat over de begroting waarvoor zelfs groots schrijver Adriaan van Dis voor wordt ingeschakeld, en ook Eus Roovers wilde zijn zegje doen.

Momenteel is Theek 5 rijkelijk vertegenwoordigd in de stad met drie bibliotheken in het centrum, Oosterheide en Dommelbergen. Gemeten vanaf de bibliotheken in Dommelbergen en Oosterheide is het volgens Routenet 8 minuten fietsen naar de bibliotheek in het centrum. Dat lijkt geen onoverkomelijke afstand voor de gemiddelde Oosterhouter die ook voor veel andere voorzieningen vanuit de wijken naar het centrum moet. Vanuit dat oogpunt bekeken zou het helemaal niet zo vreemd zijn om naar minder bibliotheken te gaan.

Veel belangrijker is om te kijken waarom er op de bibliotheek bezuinigd wordt. Het bezoek aan Theek 5 in Oosterhout is nou niet echt spetterend, sterker nog, als iedereen die nu loopt te schreeuwen dat de bibliotheek niet weg mag regelmatig een boek zou lenen, dan zou bezuinigen op de bieb helemaal geen issue zijn.

Bibliotheken hebben te maken met een veranderende samenleving en moeten nu een nieuwe strategie bedenken om hun toegevoegde waarde aan te tonen. Met de komst van internet werd het al niet meer nodig om naar de bieb te gaan en in boeken specifieke informatie te zoeken. De laatste jaren nemen multimedia een grotere plek in, mensen gaan liever de hele avond tv-kijken of achter de computer zitten dan dat ze een goed boek lezen. Alleen als een schrijver dan komt te overlijden gaan zijn boeken als warme broodjes over de toonbank (zie bijvoorbeeld wijlen de grote Mülisch). Met de opmars van E-readers en E-books wordt het voor bibliotheken helemaal lastig omdat ook zij die nog regelmatig lezen dit op een andere manier gaan doen. En wat blijft er dan nog over van de rol die bibliotheken jarenlang met verve hebben uitgevoerd?

Eerlijk gezegd zou ik ook niet direct een oplossing weten waarmee de bibliotheek kan blijven bestaan. Meer accent op multimedia als games en dvd’s lijkt me niet de rol van bibliotheken, daar hebben we andere soort winkels voor, die daar ook geen subsidie voor nodig hebben. Het wordt tijd dat Theek 5 de feiten neemt zoals die zijn en een visie opstelt over de toekomst, waar willen wij als bieb naar toe? Daarmee kun je aankomen bij het college van B&W en je toekomst garanderen.

Laat ik op deze plaats dan even een voorschot nemen op een mogelijke optie. Dat de twee nevenbibliotheken op Dommelbergen en Oosterheide verdwijnen zal waarschijnlijk wel doorgaan. Om die wijken toch bereikbaar te houden voor het lezende publiek zou Theek 5 een samenwerking aan kunnen gaan met de middelbare scholen. Die hebben ook een bibliotheek voor de scholieren en hebben dus ook boeken op voorraad. In overleg met Theek 5 is er vast een optie om met het pasje boeken te lenen bij de bibliotheek op een school. Mocht dat boek daar niet op voorraad zijn kan het altijd opgevraagd worden bij de centrale bieb. Hiermee vergroot je de functie van een schoolgebouw en Theek 5 is toch op meerdere plaatsen bereikbaar. Of het plan helemaal uitvoerbaar is zou ik zo niet weten, maar het lijkt me toch zinnig om hierover het gesprek aan te gaan met de scholen.