Operatie stofkam: bang om keuzes te maken?
De economische crisis heeft een gat geslagen in de overheidsfinanciën, een gat dat nu gedicht moet gaan worden. Al voor de verkiezingen werd duidelijk dat er ook op de geldstromen naar de gemeenten gekort gaat worden, en dan niet een paar euro’s, we spreken hier over miljoenen. De gemeente Oosterhout wil die bezuinigingen doorvoeren door middel van de operatie stofkom. Maar moeten we daar wel blij mee zijn?
Het College van Burgemeester & Wethouders heeft bij haar aantreden afgesproken vanaf 2012 structureel 14 miljoen euro te bezuinigen. Een korting van 3,5 á 4 procent op het gemeentefonds komt in Oosterhout neer op een daling van de inkomsten uit het Gemeentefonds van 9 miljoen euro, de andere 5 miljoen komt uit onder andere minder inkomsten en hogere lasten in bijvoorbeeld de bijstand.
Nu wil het college deze bezuiniging doorvoeren door vooral winst te behalen op de efficiency, daarvoor is Operatie Stofkam bedoeld. Bij mij komen er dan een paar bezwaren en vragen naar boven. Om te beginnen, als je denkt door efficiency, zeg ongeveer 10 miljoen euro, binnen te halen moeten de coalitiepartijen die al jarenlang aan de macht zijn zich eens goed achter de oren krabben. Dan is er de afgelopen jaren dus heeeeeel veel geld verspild door inefficiënt werken. Om dit in de toekomst niet weer te laten gebeuren is niet alleen een inventarisatie nodig over wat er efficiënter kan, dan moet de mentale knop bij de hele ambtenarij om. Het gaat hier om geld dat via belastingen binnenkomt (ofwel directe gemeentelijke heffingen, en anders vanuit het rijk die dat geld ook via de belastingen heeft) en daar moet zorgvuldig mee omgegaan worden! Zouden de ambtenaren ook zo met hun eigen geld om gaan?
Het tweede aandachtspunt is waar de rest van de bezuinigingen uit bestaan. Er wordt daarover niets gecommuniceerd naar de burgers toe, en de burgers wordt ook niets gevraagd. De gemeente heeft weer het haast traditionele waanbeeld dat zij alles beter weet dan de burger, maar misschien heeft de burger ook nog wel ideeën over hoe te zorgen voor bezuinigingen. En dan bedoel ik niet de simpele redenering dat als het Huis voor Cultuur niet gebouwd wordt er geen bezuinigingen nodig zijn. Het HvC zit namelijk nu niet in de structurele begroting, iets weghalen wat nog niet op de begroting staat lost dus niets op.
Volgend op het vorige punt kom ik eigenlijk bij de kern van de zaak. Als er bij een bezuiniging gezegd wordt dat er met een stofkam gewerkt wordt dan is het idee daarbij heel snel dat overal een beetje afgehaald wordt, oftewel de meest veilige weg gekozen wordt.
Wat ik daarbij mis is het lef om politieke keuzes te maken. Natuurlijk, bezuinigen is nooit leuk en het gaat altijd ten koste van iets of iemand in de gemeente, maar als politieke partij zit je er niet om het iedereen naar de zin te maken. Je zit in de gemeenteraad om politieke keuzes te maken en daarmee het belang van de stad te dienen. Het zou de Oosterhoutse politiek sieren als ze echte keuzes durft te maken, en dan niet stoppen met relatief kleine projecten als Outflow (waar je toch nog met de kosten voor een pand blijft zitten en het dus beter open kunt laten, liefst in combinatie met H19), maar echte grote politieke keuzes. Ik roep de Oosterhoutse politiek dan ook op om eens voor zichzelf na te gaan Waar willen wij heen met Oosterhout? Als het antwoord op deze vraag bekend is kun je keuzes gaan maken, welke taak ga ik niet meer doen? Welke taak krijgt juist extra geld? Dan ben je serieus bezig, dan zie je kansen in de bezuinigingen en doe je niet aan (zoals het in het engels zo mooi klinkt) damage control.