Creatieve klasse geeft Oosterhout gouden toekomst
Het dossier-Oranjewoud speelt alweer een kleine twee maanden. In die periode kwam het voorstel voor hun nieuwe bedrijfspand (verpakt in het bestemmingsplan Beneluxweg-zuid) voor de raad, werd het afgeschoten, stuurde Oranjewoud een boze brief en bracht B&W de motie nogmaals in de raad. Eerder laakte ondergetekende de gedateerde visie en onderdanige handelwijze van het college en pleitte voor modern economisch beleid in Oosterhout. Beleid waarbij de gemeente weer baas in eigen huis wordt.
Waar je brood is, is je vaderland is een bekende gezegde wat vaak wordt aangehaald als de relatie werkgever/werknemer wordt beschreven. Wie echter naar de arbeidsmarkt anno 2011 kijkt, zal moeten constateren dat deze vlieger niet meer opgaat. De kantoorklerk die 40 jaar lang braaf zijn werkgever dient, sterft uit. Dat mag geen verassing heten. In een tijd van massa-ontslagen maakt het geen fluit uit of je trouw bent aan je baas of niet. In de bestuurskamer telt enkel het getal onderaan de balans, als gevolg van het politiek/economische model van de afgelopen 30 jaar.
Dit heeft gevolgen gehad voor de houding van de werkende klasse. De werknemer heeft de laatste decennia een bijzondere metamorfose ondergaan, die is terug te zien in de houding die veel starters op de arbeidsmarkt kenmerkt. De werknemer anno 2011 is zelfbewust, ambitieus, stelt eisen aan zichzelf en aan anderen, en is constant bezig om zich te ontwikkelen. Daarbij is werk een steeds minder prominente plek gaan innemen. Dit is ook terug te zien in de plaats waar mensen zich vestigen. Niet de werkplek maar de aantrekkelijkheid van een stad bepaalt. Waar vroeger de werknemer de baan achterna reisde, is nu een omgekeerde trend waarneembaar.
Een prominente rol in de huidige arbeidsverhoudingen is ingeruimd voor de creatieve klasse. Wetenschappers, kunstenaars, startende ondernemers, architecten, artiesten, whizzkids, ingenieurs en ga zo maar door. Het is de klasse die de laatste 25 jaar de belangrijkste bron van innovatie en economische groei is gebleken. Steden als San Fransisco (Silicon Valley), Austin, Seattle, New York en Amsterdam; allemaal kennen ze een grote delegatie van de creatieve klasse die deze steden met hun aanwezigheid en activiteiten verrijken en bedrijvigheid aantrekken. Bekijk eens de top 5 van de Amerikaanse staten met de meeste creative class werknemers (pag 1, rechtsonder) en leg deze eens naast de BNP-Index. Toeval?
Maar hoe zorg je ervoor dat je regio of stad aantrekkelijk wordt voor de creatieve klasse om zich er te vestigen? Drie T’s zijn hierbij van belang: Talent, Technologie en Tolerantie. Het talent vraagstuk is samen te vatten met de vraag: Biedt mijn stad talent een plek om zich te ontwikkelen? Hoe is het niveau van het onderwijs, hoe zijn de voorzieningen op het gebied van kunst en cultuur, wat is de kans van slagen voor startende ondernemers? Talent en creativiteit moeten een plek hebben waar het zich in alle rust kan vormen en ontwikkelen.
Daarnaast moet creatief talent ook de technologische hulpmiddelen hebben om zich te ontwikkelen. Hoe is de technologische infrastructuur van je stad? Van zware thema’s over de bereikbaarheid van je stad voor bewoners en buitelui tot het simpel verschaffen van gratis Wifi in openbare plekken. Creativiteit is een proces dat zich niet laat persen in een 9-tot-5 keurslijf, dus als het zich aandient moet dit overal en altijd direct ten volle worden ondersteund in zijn uitvoering.
Tot slot tolerantie. Nieuwe ideeën kunnen enkel tot volle wasdom komen als deze de ruimte krijgen om zich te vormen en uiteindelijk wortel te schieten. Ze moeten de ruimte krijgen om anders te kunnen zijn en hun kop boven het maaiveld uit te durven steken, zonder dat deze er wordt afgehakt. Een plek waar slechte ideeën niet bestaan, enkel goede en betere ideeën. Waar mensen de kans krijgen deze ideeën, hoe fragiel deze soms zijn, tegen alle conventionele wijsheden in door te ontwikkelen totdat de mensheid er niet meer omheen kan. Het vereist openheid, ruimdenkendheid; dus tolerantie. Stel jezelf maar eens de vraag: Hoeveel beroemde evolutiewetenschappers zijn afkomstig uit Urk?
In een tijd waarin de economische situatie uiterst zorgelijk is en bezuinigingen schrikbarende omvang hebben, zullen sommige mensen niet staan te wachten om het roer om te gooien. Toch is een crisis de uitgelezen kans om het roer drastisch om te gooien. De Engelse arbeidersstad Manchester was in de jaren ’80 op sterven na dood. De fabrieken waren vertrokken naar het buitenland, Thatcher had net de mijnen gesloten en de IRA zaaide angst onder de Britse bevolking. Manchester gooide radicaal het roer om, nam afscheid van het verleden en ontwikkelde zich tot het walhalla van de creatieve klasse.
En met succes. Met zijn vermaarde Universiteit, talloze culturele instelligen, pluriforme bevolking en technologische innovatie geldt Manchester vandaag de dag als een van de meest moderne, innovatieve, leefbare en economisch voortvarende gebieden van het Verenigd Koninkrijk. De stad waar Manchester United is uitgegroeid tot Europese topploeg, het aantal startende ondernemers almaar toeneemt, waar vanuit talloze bands de wereld hebben veroverd en betoverd, waar moslims, homo’s, chinezen, atheïsten, katholieken, alto’s, working class, yuppen en bohemians zonder problemen naast elkaar leven zonder dat zij zich hoeven te verloochenen. Een stad die de controle over zijn toekomst heeft herwonnen en deze zelfbewust en met vertrouwen tegemoet ziet.
Is dit bijzonder? Ja. Is dit onmogelijk om te realiseren? Nee! Wat Manchester kan, kan elke willekeurige stad. Zelfs Oosterhout. Echter zal dit niet vanzelf gaan. Het vereist wel een stadsbestuur met lef, visie en de vereisten kwaliteiten om het traject van A tot Z door te voeren zonder hierbij compromissen te sluiten. Ons huidige college heeft tot op heden een zeer zwakke indruk gemaakt, maar kan dit ruimschoots compenseren door een visie te formuleren die Oosterhout aantrekkelijk te maken voor mensen uit de creatieve klasse. Het herbestemming van het Santrijngebied kan een eerste stap zijn dit het proces. Nu een kale vlakte, maar wellicht binnenkort het Nederlandse Quartier Latin. Dames en heren wethouders: succes!
Voor meer informatie over de creatieve klasse, klik HIER, HIER en HIER.