Opinie: Het kabinet dat mag puinruimen

Het mislukken van het Catshuisoverleg, betekende definitief het einde van het conservatieve Kabinet Rutte. Anderhalf jaar moreel wegkijken en economisch gemier in de marge hebben niet geleid tot orde op zaken. Integendeel! Rutte laat een tot op het bot verdeeld land na dat moet vrezen voor zijn Triple A status. Voor de hoofdrolspelers van het kabinet is het einde verhaal. Maxime Verhagen zal zijn knopen tellen en Den Haag met de staart tussen de benen verlaten en ook Mark Rutte moet zijn principeloze opportunisme bekopen met een vroegtijdige exit. Maar hoe nu verder? Bij een gebrek aan eenduidige consensus is een zakenkabinet onvermijdelijk. Een kabinet dat, in tegenstelling tot zijn voorganger, bereid is tot structurele hervormingen. Wie gaan hier zitting in nemen en wat zullen zij moeten bewerkstelligen om Nederland eindelijk de 21 eeuw in te leiden? Hier het wensenlijstje van ondergetekende.

Minister President/Algemene zaken – Alexander Rinnooij Kan
Als voormalig voorzitter van de SER en exponent van het internationaal geroemde poldermodel, is Rinnooy Kan de uitgelezen premier van het zakenkabinet. Zijn uitmuntende financieel-economische kennis, gecombineerd met zijn uitstekende netwerkkwaliteiten en procesmanagement skills, zijn de perfecte ingrediënten om Nederland een economische koers mee te geven die kan rekenen op een breed draagvlak onder burgers en belanghebbende organisaties. Interessant zal daarbij zijn relatie zijn met de Raad van State, waarvoor hij recentelijk werd gepasseerd ter faveure van Piet-Hein Donner. Is lid van D’66, dus kan tevens de broodnodige bestuurlijke hervormingen doorvoeren.

Binnenlandse Zaken – Job Cohen
Zijn mislukte avontuur als politicus ten spijt, is er geen bestuurder te vinden met een grotere staat van dienst dan Cohen. Loodste Amsterdam naar rustig vaarwater in een periode van grote onrusten. Zijn handelsmerk hierbij: Rust, draagvlak en saamhorigheid. Onmisbaar op de ‘crisispost’ binnenlandse zaken. Hoewel met de staart tussen de benen vertrokken uit Den Haag, kan een positie van gezag zijn rehabilitatie inleiden. Staat klaar als je hem nodig hebt. Is lid van de PvdA.

Buitenlandse Zaken – Neelie Kroes
Commissaris bij de EU Neelie Kroes werd genoemd als premier van het het mislukte gedoogexperiment. Koos echter eieren voor haar geld door te kiezen voor Brussel en de Digitale Agenda. Daarvoor verdiende ze groot aanzien door als als Commissaris op het gebied van Mededinging zonder pardon grote boetes uit te delen aan grootindustriele overtreders. Heeft charisma en een blik die verder rijkt dan Zevenaar, alleen daarom al een verademing ten opzichte van haar voorganger. In combinatie met Bert Koenders op ontwikkelingssamenwerking een potentieel topduo. Is lid van de VVD.

Financiën – Kees Vendrik
Door Gerrit Zalm bewierookt als ‘de beste minister van financien die Nederland nooit heeft gehad’. Kees Vendrik, lid van de Algemene Rekenkamer, maakt  (vegetarische) gehakt van het eeuwige vooroordeel dat links louter kan potverteren. Combineert een uitstekende financieel-economische achtergrond met een visie voor duurzame economische groei. De uitgelezen persoon voor een samenhangende oplossing voor de drie meest urgente problemen. De stagnerende economie, een losgeslagen financiële markt en het ineenstortende ecosysteem. Tegenhanger van de misplaatste spierballen-retoriek van De Jager. Is lid van GroenLinks.

Onderwijs Cultuur en Wetenschappen – Robbert Dijkgraaf
Wetenschapper en voormalig president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, kan Dijkgraaf een blauwdruk leggen voor de onderwijshervormingen die Nederland broodnodig heeft. Weg van het verstikkende competentiegericht onderwijs en richting een model waarin talent, technologie en tollerantie centraal staat. Combineert academisch denken met beleidsmatige ervaring en een goede presentatie. Enige haast is geboden. Dijkgraaf begint in principe in juli als directeur van het Princeton Institute of Advanced Study. Ronald Plasterk is, bij afzegging van Dijkgraaf, een zeer behoorlijke 2e keus.

Economie & Ecologie – Sweder van Wijnbergen
Sweder Jan Gijsbert baron van Wijnbergen geldt al decennia lang als een autoriteit op economisch gebied. Objectief, uitgesproken, eigenwijs en met een ongeëvenaarde berg aan macro-economische ervaring. Maakte eerder meerdere malen gehakt van het economische gepruts in de marge van Rutte en consorten. Kan met Vendrik en staatssecretaris Liesbeth van Tongeren de basis leggen voor de economie van de toekomst, terug naar het Rijnlandmodel met een bijzondere plek voor ecologie en duurzaamheid. Recalcitrant lid van de PvdA.

Binnenlandse Veiligheid & Defensie  – Tjibbe Joustra
Als voormalig Nationaal Coördinator terrorismebestrijding, is Tjibbe Joustra bekend met het  succesvol bewaken van de binnenlandse veiligheid. Bekend met a-symmetrische oorlogsvoering en cyberterrorisme, wat in de toekomst menig internationaal conflicten zal kenmerken. Daarin een aanzienlijke ten opzichte van de nogal wereldvreemde Opstelten. Te conservatief voor D’66, te liberaal voor de VVD, maar wel een man met kennis van zaken en een autoriteit op zijn vakgebied. Met een gewichtige staatssecretaris van financiën (en daar doel ik absoluut niet op Teeven) kan het departement uitgroeien tot een internationaal voorbeeld.

Ruimtelijke Ordening & Infrastructuur – Pieter Winsemius
Oudgediende met een schat aan ervaring op bestuurlijk niveau. Kan zijn expertise op ruimtelijke ordening combineren met zijn persoonlijke passie voor natuur en milieu ter verduurzaming van de Nederlandse (energie) infrastructuur. Een liberaal in hart en nieren en daarmee al een trendbreuk met het zwartekousen gedachtegoed van Rutte. Al eerder minister van VROM, dus met zijn ervaring een veilige keus voor een belangrijk departement.

Sociale Zaken & Werkgelegenheid – Hans Wijers
Voormalig minister in Paars die daarna furore heeft gemaakt bij Akzo Nobel. Mag de puinhoop gaan opruimen die voorganger Henk Kamp heeft achtergelaten, en heeft goede papieren om dit ook voor elkaar te krijgen. Wijers (D’66) staat op goede voet met VNO/NCW baas Wientjes, zonder het belang van de werknemers uit het oog te verliezen. De uitgelezen man om de nodige hervormingen op de arbeidsmarkt  vorm te geven. En voor wie dat nog niet genoeg vind…..

Minister van Immigratie en Intergratie – Gerd Leers
Zijn brede glimlach voor de camera van Nieuwsuur sprak boekdelen. Voor Gerd Leers komt de val van het kabinet Rutte als een geschenk uit de Hemel. Eindelijk is hij verlost van treiteraar Wilders, die het intern treiteren van Gerd Leers tot prioriteit nummer 1 leek te hebben verheven. Pijnlijke publieke exersities waren het gevolg: Mauro, Sahar, het laten lekken van diens wankele positie in het Catshuis. Niets bleef de oud burgermeester van Maastricht bespaard. Onterecht, want zonder Wilders kan Leers laten zien waar zijn lovende merites op zijn gebaseerd. Enige burgemeester waarbij de motie van wantrouwen met tegenzin werd ingediend. Zonder gekke Geert kan hij bewijzen dat hij de C in CDA dicht bij zich draagt.

Volksgezondheid, Welzijn en Sport – Agnes Kant
Agnes Kant mag de zorg weer teruggeven aan de patiënt, waar voorganger Schippers louter dacht in belang van verzekeraars, farmaceuten en de rooklobby. Staatsec. Te verbeten als oppositieleidster, maar alom geroemd om haar zeer ruime dossierkennis, is zij de aangewezen kandidaat om een bres te slaan in het ontstane zorgkartel. Zij het door het plegen van forse ingrepen in het huidige stelsel, dan wel door de herinvoering van het ziekenfonds. Bijzondere aandacht voor staatssecretaris voor Jeugd & Gezin Andre Rouvoet. Zat tot 2010 in de kamer voor de SP.

Nu zal bovenstaande lijstje hoogstwaarschijnlijk niet reëel zijn. Daarvoor zijn Den Haag en Nederland te gepolariseerd. Wie echter kijkt naar de immense uitdagingen die voor ons liggen op het gebied van ecologie, economie, zorg en onderwijs, zal zich aansluiten bij het adagium ‘desperate times need desperate measures’. Iedereen rept altijd over het voorop stellen van landsbelang boven partijbelang. Anno 2012 is dit niet enkel retoriek maar bikkelharde noodzaak. Alleen daarom al is de val van het kabinet Rutte toe te juichen.