Opinie: Geen raadslid te vinden
In een bericht op nu.nl werd een onderzoek onder griffiers van gemeenten uitgelicht. De conclusie: het is lastig om nieuwe raadsleden te vinden. De gemiddelde Nederlander begrijpt dat al snel, raadslid zijn lijkt een ondankbare taak te zijn die heel veel tijd kost. Dat wil ik niet weerleggen, maar wel wat meer inhoud geven.
Een raadslid steekt al snel acht uur per week in het vertegenwoordigen van de gemeenschap, maar het dubbele is ook niet opmerkelijk. Een en ander hangt samen met de omvang van de fractie en de steunfractie. Het credo is eigenlijk, hoe kleiner de club, hoe meer je moet kunnen en doen. Daar staat een beperkte vergoeding tegenover, volgens sommigen als royaal omschreven, en een flink beslag op je agenda.
Niet alleen een maandelijkse raadsvergadering, welke zelfs in een stad als Oosterhout doorgaans uit twee avonden bestaat. Die eerste acht uur heeft een raadslid dus al snel te pakken. Met alle vooroverleggen, gelegenheden waar je op moet draven en functies binnen de partijen al met al een pittige taak. Veel burgers worden raadslid uit idealisme. Iets doen aan de problematiek die in eigen omgeving speelt. Het bredere belang, waar de gemeenteraad over gaat, is vaak secundaire reden om raadslid te worden. Een verkeerde motivatie zorgt uiteindelijk niet voor een volksvertegenwoordiger, maar een persoon die zijn of haar deelbelang voor elkaar probeert te krijgen.
Wat daarnaast ook meespeelt zijn de machtsverhoudingen binnen partijen. Een goed idee is nooit zeker van een plaats in het verkiezingsprogramma. Wie je kent en hoeveel mensen je kan overtuigen speelt ook een grote rol. Kortom, een mooi idee heeft nogal wat uitwerking en gepamper nodig, iets dat veel mensen niet zien zitten.
Het niet kunnen vinden van raadsleden heeft in mijn ogen echter vooral te maken met de huidige maatschappelijke ontwikkelingen. Niet alleen op het niveau van de regering voelen mensen zich in de steek gelaten, ook op lokaal niveau moeten burgers meer betalen terwijl overal op bezuinigd wordt. Die raadsleden doen volgens veel burgers maar wat, goed nieuws brengen ze niet, en het is onzeker of mensen nog wel naar de stembus willen gaan.
Zou u, de lezer, raadslid willen worden? Waarschijnlijk bent u een kritische volger van uw belastinggeld, en anders durf ik de gok wel te wagen dat u zelf raadslid bent. Als ik al zou overwegen om raadslid te worden, zou de hoeveelheid uren die erin moet behoorlijk omlaag moeten worden gebracht. De basis daarvan is een efficiëntere vergadering van de gemeenteraad, wat te vaak nog om geneuzel gaat in plaats van besluiten. Een professionele vergadering trekt kundige mensen aan. Om dat ook als afsluiter te gebruiken, want kwaliteit is hetgeen waar de griffiers voor vrezen, en daar kunnen politieke partijen toch zelf voor zorgen.
Het komt gewoon door de individualisering. Mensen interesseren zich alleen voor hun eigen belang. Je ziet het overal. Niemand accepteert een weg of gebouw in hun ‘achtertuin’. Een aantal raadsleden doet al jaren zelf zaken in de raad. We kennen de voorbeelden.
Worden ze daarop aangesproken of zijn ze het met hun fractie niet eens, dan beginnen ze lekker voor zichzelf. Iedereen denkt het namelijk het beste te weten. Uiteindelijk vormt de grootste groep ik-weet-het-beters een coalitie en mogen ze het beleid bepalen. Dat is onze democratie.
En uiteindelijk is dat alleen maar goed voor een hoop tegenstellingen en agressie.
De Engelse taal heeft een mooi spreekwoord: je kunt pas over de pudding oordelen als je ervan hebt gegeten. Daarom meneer/mevrouw Oldeneel, maak u bekend en ga de uitdaging aan. Goed raadswerk is belangrijk voor onze mooie gemeente, goed voor de persoonlijke ontwikkeling en erg interessant voor wie erin thuis is. Het belang van het werk is niet gediend met de eenzijdigheid waarmee de keerzijde ervan nu wordt uitvergroot. Het kost inderdaad tijd en energie. Voor wie het wil zien en ervaren, zijn die erg goed besteed.