[Visie] Vergeving

Door: Roy Soeters

Dit jaar herdenken we 71 jaar bevrijding in Nederland. Door heel het land wordt deze gebeurtenis gevierd met allerlei bevrijdingsfeesten en evenementen. Heel leuk en gezellig allemaal, maar de dag daarvóór is er nog de dodenherdenking. Een dag die elk jaar, zo lijkt het, gepaard gaat met discussies over het wel of niet herdenken van de “foute kant”, en hand in hand gaat met incidenten waarbij bijvoorbeeld jongeren al voetballend met een bloemenkrans door de straten gaan. Er schijnt nogal moeite met 4 mei te zijn.

Op de websites van de welbekende kranten en omroepen stromen dan ook al gauw reacties op de incidenten binnen. Ze kunnen variëren van: ‘Welke gek wilt er nou Duitsers herdenken? Laten we alleen stil zijn voor onze doden en niet voor een stel Nazi’s!’ tot: ‘Respectloze jeugd. Wat voor ouders laten dat hun jong doen? Terug naar school schoppen!’ Zoals misschien wel duidelijk is heb ik de reacties nogal kuis en schoon verwoord, want soms lusten de honden er geen brood van. Een vieze smaak begint zich te ontwikkelen naarmate ik verder lees en snel zet ik de computer en telefoon uit. Hoe kunnen mensen soms zulke wansmakelijke reacties plaatsen of zulke dingen überhaupt denken?

Laatst zag ik op de tv-zender National Geographic een reclame voorbijkomen. Het ging over een documentaire over de Joodse vrouw Eva Mozes Kor die samen met haar zus Auschwitz overleefd heeft, waarbij zij de meest verschrikkelijke experimenten hebben moeten doorstaan, op 10-jarige leeftijd nota bene. Zo wreed en beestachtig, je zou het zelf niet kunnen verzinnen. Na de oorlog hebben zij zich ingezet voor het bewaren van de verhalen van de Holocaust, zodat het nooit vergeten zal worden. Door haar geschiedenis en prominente rol is zij ook gaan getuigen bij het proces van Oskar Grönig, een voormalig SS-officier die betrokken was bij de dood van 300.000 Hongaarse Joden in Auschwitz. Een heftig en ondenkbaar getal en dat betrof dan slechts de doden, niet eens de overlevenden die lichamelijk en/of emotioneel verminkt waren. Eva Moses Kor was daar één van.

Toch gebeurde er iets prachtigs tijdens het proces. Mevrouw Moses Kor moest getuigen en zag bij de man een oprecht spijt en berouw. Zij stond op, liep naar hem toe, omhelsde hem en gaf hem een zoen op de wang. Zij had het hem vergeven. Alle pijnen en het verdriet die zijzelf, haar familie, haar vrienden en haar kennissen hebben moeten doorstaan, kon zij opzijzetten en het die man vergeven. Een groots gebaar, een prachtig teken van verbroedering zelfs.

Het televisiemoment ontroerde me (zo erg zelfs dat ik er nu over schrijf), maar het zette me ook weer aan het denken. Als zelfs een Joodse vrouw het een man kan vergeven die heel haar familie stukgetrokken heeft en een onnoemelijke hoeveelheid leed heeft aangedaan, waarom kunnen wij dan niet makkelijk vergeven? Waarom zouden wij dan niet Duitsers kunnen herdenken op 4 mei en het die baldadige jongeren ook vergeven. Het is natuurlijk pijnlijk, maar vergiffenis betekent niet dat je het ermee eens bent en sluit ook geen straf of boetedoening uit. Waarom zouden we anderen weigeren wat we zelf ook zouden willen? Als we weer eens wat vergeten te doen, snel oordelen over een ander, te veel gedronken hebben of een keer wat te snel eruit flappen, willen we toch ook het liefst vergeving? ‘Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij aan anderen hun schuld vergeven,’ zoals een heel bekend gebed ons zegt.

Een beter milieu begint bij jezelf. Laten we eens proberen anderen te vergeven en andersom zal het ook gebeuren. Ik weet dat wij het kunnen, want anders zouden we die gezellige, groothartige Bourgondische Brabanders niet zijn, waarvan we wel zeggen dat we het zijn!  En dan na deze 4 mei flink op onze tong gebeten te hebben, kunnen we met z’n allen op 5 mei een pilske drinken! Proost!